ካብ ሶርያ ዝመጽኡ ስደተኛታትን ሓተትቲ ዑቕባን ኣብ ዝመጽእ ኣዋርሕ እንታይ ክጽበዩ ይኽእሉ?

ፕረዚደንት ኣሳድ ብዕለት 8 ታሕሳስ 2024 ካብ ዝሃድም ኣትሒዙ ኩነታት ሶርያ ገና ርጉጽ ኣይኮነን። ስለዚ ድማ ኔዘርላንድ ብሶርያውያን ስደተኛታትን ካብ ሶርያ ብዝመጽኡ ፍልስጤማውያንን ንዝቐርቡ ሕቶታት ዑቕባ፣ ን6 ኣዋርሕ ከም ዘይተመስርሕ ወሲና። እተን 6 ኣዋርሕ ድማ ኣብ ሰነ 14 ክውድኣ እየን።

ሚኒስተር ዑቕባን ፍልሰትን ወይዘሮ ፋበር፣ ብዛዕባ ሶርያ ሓድሽ

ወይዘሮ ፋበር፣ መንግስቲ ኔዘርላንድ ስለ ዝወደቐ ድሕሪ ደጊም ሚኒስተር ኣይኮነትን። መተካእታኣ ሚኒስተር ቫን ዊል፣ ብዕለት 10 ሰነ 2025 ብመሰረት እቲ ወግዓዊ ጸብጻብ ናብ ባይቶ ወከልቲ ህዝቢ ደብዳቤ ሰዲዱ ኣሎ። እዚ ደብዳቤ 'ሓድሽ ፖሊሲ' ክተኣታቶ ምዃኑ ዝገልጽ እዩ።

ናይቲ ደብዳቤ ቀንዲ ኣገደስቲ ነጥቢታት እዞም ዝስዕቡ እዮም፡

• ብሶርያውያን ድሮ ቀሪቦም ዝርከቡ ናይ ዑቕባ ሕቶታትን፣ ሓደስቲ ዝቐርቡ ናይ ዑቕባ ሕቶታትን ሕጂ እንደገና ብ

  IND
  ክምስርሑ እዮም። IND ኣብ ዝቕጽሉ ኣዋርሕ ኩሉ ቃለ-መሕትታት ከካይድ እዩ። ኣስታት 17,000 ብሶርያውያን ቐሪቦም ዝርከቡ መመልከቲታት ዑቕባ ገና ብሕጂ ክግምገሙ እዮም።

• ሚኒስተር ቫን ዊል፣ ኩነታት ጸጥታ ሶርያ ምስቲ ኣብ እዋን ስርዓት ኣሳድ ዝነበረ ኩነታት ጸጥታ ክነጻጸር እንከሎ 'ዝተመሓየሸ' እዩ ክብል ገሊጽዎ። ስለዚ ድማ ኣብ ዝቕጽሉ ኣዋርሕ ብዙሕ ምንጻግ ሕቶታት ዑቕባ ክህሉው ምዃኑ ንጽበይ።

• እቲ ሚኒስተር፣ ኩነታት ውሕስነት

  LHBTI
  ሰባትን ዓላዋይትን ኣብ ሶርያ ካብ ግቡእ ንታሕቲ ኮይኑ ረኺብዎ። ስለዚ እዞም ጉጅለታት ሶርያውያን ዘቕርብዎም ሕቶታት ዑቕባ ናይ ምጽዳቕ ዕድሎም ዝሓሸ እዩ። እንተኾነ ግን እዞም ሰባት ንዓኣቶም ብውልቂ ኣብ ሶርያ ኣዝዩ ሓደገኛ ምዃኑ ኣብ እዋን ምስ IND ዝገብርዎ ቃለ-መሕትት ከረጋግጹ እውን ኣለዎም።

• ኣብ ኔዘርላንድ መንበሪ ፍቓድ ዘለዎም ሶርያውያን፣ ኩነቶም ንግዚኡ ከይተቀየረ ክቕጽል እዩ። እቲ ሚኒስተር፣ ንኩነታት መንበሪ ፍቓድ ዘለዎም ሰባት ምክትታል ክቕጽል ምዃኑ ኣብቲ ደብዳቤ ገሊጹ ኣሎ። እቶም ተዋሂቦም ዘለዉ መንበሪ ፍቓዳት ከም ብሓድሽ ክግምገሙ ምዃኖምን ዘይምዃኖምን ንጹር ኣይኮነን።

እቲ ንኩነታት ጸጥታ ሶርያ ዝምልከት ሓድሽ ወግዓዊ ጸብጻብ ብዕለት 6 ሰነ 2025 ንህዝቢ ተዘርጊሑ ኣሎ። እቲ ሰነድ 160 ገጻት ዝሓዘ ኮይኑ፣ ነቲ ናይ ታሕሳስ 2024 ወግዓዊ ጸብጻብ ዝትክእ እዩ።

ሚኒስተር፣ ነዚ ወግዓዊ ጸብጻብ መሰረት ብምግባር ሓድሽ ፖሊሲኡ

እዚ ኣብቲ ናይ ግንቦት-ሰነ 2025 ወግዓዊ ጸብጻብ ዝርከብ ቀንዲ ኣገዳሲ ሓበሬታ እዩ፡

እቲ ወግዓዊ ጸብጻብ፣ ነቲ ፕረዚደንት ኣሳድ ብዕለት 8 ታሕሳስ 2024 ንኽሃድም ምኽንያት ዝኾነ፣ ብዕለት 27 ሕዳር 2024 ዝጀመረ ናይ መሬት መጥቃዕቲ ዝገልጽ እዩ። እቲ ኣብቲ ወግዓዊ ጸብጻብ ተገሊጹ ዝርከብ ግዜ ካብ መወዳእታ ሕዳር 2024 ክሳብ ሚያዝያ 2025 ዝሽፍን እዩ።

እቶም ቀንዲ ነጥብታት እዚኦም እዮም፡

• ኣብዚ እዋን እዚ፣ ኩነታት ጸጥታ ዘይርጉእ ነይሩ፣ ከምኡ እውን ኣብ ልዕሊ ዓላዋይት (ኣብ ወርሒ መጋቢት) ከምኡ እውን ድሩዛውያን (ኣብ ሚያዝያ-ግንቦት) ዓመጽ ተፈጺሙ። ኣብ ልዕሊ ደገፍቲ ኣሳድ ነበር እውን ሕነ ናይ ምፍዳይ መጥቃዕቲ ተፈጺሙ። ቀጻሊ ዕግርግርን፣ ኣብ ደማስቆስ ዝርከቡ ሰበስልጣን ምቁጽጻር ምስኣኖምን ድማ ብግልጺ ይርአ ነይሩ።

• ኣብዚ እዋን እዚ ዝነበረ ኩነታት ጸጥታ ኣብ ነፍስወከፍ ከባቢ፣ ከተማን ወረዳ ከይተረፈን ተቐያያሪ እዩ ነይሩ። ኩነታት ጸጥታ ሓደ ሓደ ግዜ ካብ ሰሙን ናብ ሰሙን ይቐያየር ነይሩ። እዚ ዝኾነሉ ድማ ንኣብነት ድሕሪ ምኻድ ኣሳድ ኣብተን ቀዳሞት ኣዋርሕ ብሰንኪ ዝተፈጸሙ ዕጥቃዊ ግጭታትን ናይ ወጻኢ ሃገራት ወተሃደራዊ ስጉምትታትን እዩ።

• እቲ ኩነታት ጸጥታ፣ ገበናዊ ንጥፈታት ብዝኣመሰሉ ካልኦት ረቛሒታት እውን ተጸልዩ እዩ። ድሕሪ ውድቀት ኣሳድ፣ ብፍላይ ኣብ ከም በዓል ደማስቆስ፣ ሆምስን ኣሌፖን ዝኣመሰላ ዓበይቲ ከተማታት ገበናውነት ኣዝዩ ወሲኹ።

• እቲ ንሶርያውያን ዝወሃብ ዝነበረ ህጹጽ ሓገዝ እኹል ኣይነበረን፡ ሰባት መግቢ፣ ማይ ወይ ሕክምናዊ ሓገዝ ኣይነበሮምን። ብዙሓት ኣባይቲ ዓንዮም፣ ከምኡ እውን ቁጠባዊ ቅልውላው ተፈጢሩ።

• ኣብ ገሊኦም ከባቢታት፣ ኣብ መንጎ ዝምለሱ ሶርያውያንን እቶም ድሮ ኣብኡ ዝነብሩ ዝነበሩ ሰባትን ግርጭትን ጎነጽን ተፈጢሩ። ዝምለሱ ሶርያውያን በቶም ኣብኡ ዝጸንሑ ህዝቢ ተቐባልነት ኣይረኸቡን፣ ስለዚ ድማ መሊሶም ካብ ሶርያ ሃዲሞም።

ነቲ ምሉእ ወግዓዊ ጸብጻብ መንግስቲ ኔዘርላንድ ኣብዚ መርበብ-ሓበሬታ ክትረኽቦ ኢኻ።

IND ብሶርያውያን ብዛዕባ ዝቐርቡ ሕቶታት ዑቕባ ዳግማይ ምውሳን ክጅምር እንተድኣ ኮይኑ፣ መጀመርታ ምስ IND ሓድሽ ቃለ-መሕትት ክትገብር ኢኻ። ድሕሪኡ ድማ ናብ ሶርያ ክትምለስ ንዓኻ ብውልቂ ገና ኣዝዩ ሓደገኛ ምዃኑን ዘይምዃኑን እንደገና ክረኣይ እዩ።  

IND ንሕቶ ዑቕባኻ እንተድኣ ነጺግዎ ወይ ንፍቓድካ እንተድኣ ሰሪዝዎ፣ ገና ክትስጎግ ኢኻ ማለት እውን ኣይኮነን። ኔዘርላንድ ምስ ሶርያ ዲፕሎማስያዊ ርክብ የብላን። እዚ ማለት ድማ ንኔዘርላንድ ወኪሎም ኣብ ሶርያ፣ ወይ ንሶርያ ወኪሎም ኣብ ኔዘርላንድ ዝርከቡ ዲፕሎማሰኛታት፣ ኤምባሲታት ወይ

ኣብዛ ህልውቲ ሶርያ እውን ብውልቂ ኣብ ሓደጋ ከም ዘለኻ ብመርትዖ ከተረጋግጽ ምኽኣል ኣገዳሲ እዩ። ስለዚ ምስ IND ንዝግበር ቃለ-መሕትት ብግቡእ ተዳሎ፣ ንዓኻ ኣብ ሶርያ ገና ውሑስ ከምዘይኮ ዘርእይ ሓበሬታ ድማ ኣክብ። ኣብ ኔዘርላንድ መስርሕ ዑቕባኻ ብግቡእ ንምድላው እንታይ ክትገብር ከም እትኽእል ኣብዚ ኣንብብ።  

ን5 ዓመት ወይ ልዕሊኡ ግዝያዊ ፍቓድ ሒዝካ እንተድኣ ጸኒሕካ፣